30 Eki BOŞANMA DAVASINDA DELİLLER VE DAVADAKİ ÖNEMİ
BOŞANMA DAVALARINDA DELİLLER
Boşanma davalarında, davanın mahiyeti gereği fotoğraf, video, fatura, yazışma, cep telefonu mesajları, aranan numaraları gösterir gsm operatörleri kayıtları, kredi kartı ekstreleri, otel giriş çıkış kayıtları, sosyal medya kayıtları, e-mailler ve kamera görüntüleri, mektup, fax gibi ispata yarar dokümanlar delil olarak kullanılabilir.
Özellikle çekişmeli boşanma davalarında boşanma sebebini kanıtlamada önemli delillerden biri tanık beyanıdır. Tanığın boşanma sebebinin varlığı olarak iddia edilen hususlara görgüye dayalı bilgi sahibi olması aranmaktadır. Yani tanığın taraflarla görüşüyor olması ve yine mahkemede anlatacağı olaylara ilişkin görgüye dayalı bilgisinin olması gerekmektedir.
Bilirkişi incelemesi de boşanma davalarında delil olarak gösterilebilir. Bilirkişi incelemesinin boşanma davalarında delil olarak gösterilmesi az rastlanılan bir durum olsa da sunulan yahut mahkemece müzekkere yazılarak celbi talep edilen bazı delillere karşı tarafın itiraz etmesi nedeniyle teknik incelemeyi gerektiren hususlarda bilirkişinin önemi ortaya çıkmaktadır. Bilirkişi somut olayda teknik bilgi gerektiren ve mahkeme hakiminin vakıf olmadığı hukuk dışı alanlarda yetkinliğe sahip olan ve uzmanlığı nedeniyle o konuda görüşüne ve değerlendirmesine başvuran kimseyi ifade etmektedir. Örneğin mahkemeye CD içerisinde sunulan bir ses kaydının çözümü için bilirkişiye ihtiyaç duyulmaktadır.
Boşanma davalarında sıkça karşılaşılan diğer bir delil ise kolluk araştırmasıdır. Uygulamada mahkemeler tarafların sosyal ve ekonomik durumlarını polis yahut jandarma vasıtasıyla araştırır. Yapılan araştırmaya sosyal-ekonomik durum araştırması da denmektedir. Tarafların müşterek ikametgahları, iş yerleri ve çevresinde kolluk kuvvetleri vasıtasıyla araştırma yapılıp tespit edilen hususlar tutanağa bağlanır ve mahkemesine gönderilir.
TOPLUMDA YAYGIN OLAN YANLIŞ BİLGİLERİN AKSİNE AŞAĞIDA BELİRTMİŞ OLDUĞUMUZ DELİLLER MAHKEMECE TOPLANMAYACAKTIR. BU SEBEPLE TARAFLARIN DELİL BİLDİRİRKEN BU HUSUSTA DİKKATLİ OLMALARI, ELDE EDİLEMEYECEK DELİLLERE GÜVENEREK DAVA AÇMAMALARI GEREKMEKTEDİR.
Geçmişe yönelik telefon görüşmelerinin ses kayıtları istenemez. Böyle herkesin ses kayıtlarını tutup resmi yazıyla temin edecek bir kurum yoktur. Sadece suç şüphesi taşıyan kişilerin mahkeme izniyle telefon dinlemeleri yapılır. Eşinizin bu şekilde bütün konuşmaları dinlenmiş olsa dahi sadece ilgili suçu içeren konuşmalar seçilir ve ceza mahkemesine verilir. Aile mahkemesi dinleme yapamaz. Zina ile ilgili mahkeme tarafından ses kaydı aldırılamaz.
Geçmişe yönelik telefon sms içerikleri istenilemez. Telefon şirketleri sms içeriklerini saklamaz.
Ama eşinizin telefonunundan alacağınız ekran görüntüleri veya size gönderdiği delil olarak kullanabileceğiniz bir mesaj vs gönderdiğinde sizdeki mesajın ekran görüntüleri delil olarak kullanılabilir.
Ancak davada eşinizin belli bir numarayla çok uzun konuşup konuşmadığı, belli bir numarayı çok sık arayı mesaj attığı, gece geç saatlerde belli bir numarayla konuşup konuşmadığına dair kayıtlar getirtilebilir. Bu kayıtlar delil olarak değerlendirilir. Konuşulan numaraların kimlere ait olduğu tespit ettirilebilir.
***Facebook dökümleri mahkemece istenilse de bunları temin edecek bir muhatap olmadığından bu kayıtlar gelmez. Facebook ve benzeri yurt dışı menşeli platformların Türkiye’de mahkeme taleplerini dikkate alan bir ofisleri yoktur. Facebook ve benzeri yazışma platformlarından yazışma dökümlerini kendiniz alabiliyorsanız mahkemeye sunduğunuzda değerlendirilir.
Boşanma davasında kendiniz, eşinizin telefon ses kayıtlarını alırsanız veya kendisine özel bir alana ses kayıt cihazı yerleştirerek ses kaydı alsanız dahi bu geçerli bir delil olmaz. Ancak ,eşiniz telefonda size hakaret etmeye başlarsa veya başkasını sevdiğini itiraf ederse (veya bunun gibi başka boşanma sebebi olabilecek şeyler söylerse) sizin, sizinle yapılan bu görüşmeyi kaydedip mahkemeye sunmanız halinde bu lehinize bir delil olarak değerlendirilir. Veya aynı ortamda bulunurken ettiğiniz bir kavganın ses kaydını almanız da suç değildir ve delil olarak kullanabilirsiniz.
BOŞANMA DAVA DİLEKÇESİNDE İDDİA EDİLEN HER BİR VAKIANIN İSPAT EDİLMESİ ZORUNLUDUR. DAVA DELİLLER ÜZERİNDEN İLERLEDİĞİNDEN BOŞANMA DAVANIZI ELİNİZDEKİ DELİLLERE GÖRE ŞEKİLLENDİRMENİZ VE BU HUSUSTA UZMAN BİR KİŞİDEN HUKUKİ YARDIM ALMANIZ ÇOK ÖNEMLİDİR.